10 Kasım 2015 Salı

Harika Bir Şehir ; AMASYA

                            Geçen 3 günlük  tatil fırsatını kaçırmadık ve Amasya'ya gittik. Çok huzurlu ve tarih dolu bir şehirle karşılaştık. Bu  kadarını beklemiyordum.Kaldığımız otelde tarihi bir konaktı ama ne yazık ki fazla memnun kalmadık. Otelde geceyarısına kadar süren sazlı sözlü eğlenceler, içilen sigaralar ve gürültü yüzünden geceleri dinlenemedik. Ama camdan manzaramız çok güzeldi.

                                    

              Ortasından bir nehir geçiyor, Yeşilırmak. Yeşilırmak Vadisi’nde Ferhat Dağı ve Amasya Kalesi eteklerinde kurulmuş açık hava müzesi olan  bu kenti en tepeden kaleden seyretmek en güzeliydi.Burada bulunan kafede semaverle çay içmeden dönülmez. 



                 Çınar ağaçları altında semaver çayını yudumlarken; Yeşilırmak içerisinden yükselen Roma Dönemi sur duvarları üzerine dizilmiş  Amasya tarihi Yalıboyu Evleri’ni, arkasında yükselen kalker kayalara  ayrılmış Kral Kaya Mezarlarını ve tepesinde Amasya Kalesi’ni seyretmek gibisi yok.




                Kalkolitik Çağ'dan itibaren Tunç Çağı,Hitit, Urartu, Frig, İskit, Pers, Hellenistik, Roma, Bizans, Selçuklu ve Osmanlı dönemlerine ait 12 aynı medeniyete ait Arkeolojik, Etnoğrafik, Sikke, mühür, El Yazması ve Mumyalar olmak üzere bugün itibari ile 23.476 eseri ile Hazeranlar Konağı ve Kral Kaya Mezarları Örenyeri ile birlikte üç birim halinde bölgenin en modern müzesinde görebilirsiniz.
Müze bahçesi içerisinde yer alan Selçuklu Sultanı I.Mesud ‘a ait türbede mumyalar teşhir edilmekte.



Osmanlılar Devri'nde Amasya, 15. yüzyılın ilk yarısından itibaren şehzadelerin görev yaptığı bir sancak ve aynı zamanda Eyalet-i Rum’un da merkezi konumunda.
Günümüzde Amasya denince akla ilk gelen Amasya Evleri’dir sanırım. Amasya Evleri Yeşilırmak kenarında dizilmiş eski Osmanlı Evleri’nin tamamına verilen bir ad. Bu evlerin biçoğu 19. yüzyıldan kalma. Bir kısmı restore edilmiş olan evler genellikle iki kat olarak inşaa edilmişler. Lokanta veya cafe olarak hizmet verenlerden birine  konuk olup cumbasında kahvenizi yudumlayabilirsiniz. 



                    Çok  güzel  müzeler gzdik, neler öğrendik neler. Şehrin ana müzesi oldukça  etkileyici . Bimarhane  diğer  adıyla Sabuncuoğlu Tıp ve Cerrahi Tarihi Müzesi  de farklı bir müze. Bimarhane girişinde geniş bir bahçe sizi karşılıyor. Bahçesinde şifacılıkta kullanılan bitki örneklerinden birkaçı, kenarlarda dikilmiş, açıklamalarıyla bilgilendiriyor sizi. Kitabeye göre İlhanlı Hükümdarı Sultan Mehmet Olcaytu ve hanımı Ilduz Hatun adına köleleri Anber Bin Abdullah tarafından 1308-1309 yılında yaptırılmış. Anadolu Selçuklu mimarisinin orijinal sütun başlıkları olan geometrik yaprak tezyinatlı ve mukarnaslı sütun başlıkları kullanılmış. Türk üçgenlerinden meydana gelen ters dönmüş sütun başlıkları, Anadolu Selçuklu mimarisinde ilk defa bu yapının cephe kenarlarında denenmiş. Sadece Amasya Bimarhanesi’ne ait bir özellik olan kapının kilit taşında diz çökmüş vaziyette bir kadın kabartması bulunuyor. 18. Yüzyıla kadar hastane olarak hizmet vermiş.  1997 yılında tamamlanan restorasyonla eski şekli kazandırılmıştır. Birçok ünlü hekim çalışmalarını burada sürdürmüş. Bunlardan biri de Şerefeddin Sabuncuoğlu. Bu nedenle bir dönem konservatuar olarak da kullanılan yapı, daha sonra bu isimle  müzeye çevrilmiş.


Amasya da görülmeye değer başka bir mekan ise Kral Kaya Mezarları. Bunlar Amasya Kalesi eteklerinde kayalara oyularak yapılan beş adet devasa mezar. Yeşilırmak Vadisi boyunca toplam 23 adet kaya mezarı bulunuyor ve bu mezarlar yaklaşık 2500 – 3000 yıllık bir tarihe sahip. Bu mezarların Pontos Krallarına ait olduğu sanılmaktaymış.


Ünlü  Coğrafyacı Strabon'dan  bahsetmeden olmaz.  Tarihle ilgili 43 kitaptan oluşan eserinden geriye çok küçük bölümler kalmış. En ünlü eseri o dönemin bilgisine göre dünya coğrafyasını anlattığı "Coğrafya"dır (Geographika). Dünyanın ilk coğrafyacısı olarak da bilinen Strabon'un bu ünlü eseri bir çok dile çevrilmiş.


Amasya  mutfağı ayrı  bir  yazı  konusu  ama  ben kısaca değineceğim. 
Yeşilırmak’a bakan bir yer olan Amasya Sofrasında yerel yemekler yedik ve memnun kaldık.  Keklik çorbası ilginç olan yemeklerden biriydi.



Bunun dışında özellikle akşam şehir ışıklarına, Kral Mezarları’nın da ışıklarına bakarak yemek için yüksek bir tepede yer alan ve tüm şehrin manzarasına hakim Ali Kaya Restaurant‘a gittik.Bu restoranda da Tokat kebabı yenmeli. 


Manzaramız da  işte  böyle .


                        Merzifon'a   gittiğimizde Osmanlı Bedesten Mutfağı büyük  bir  keşfimizdi. Özellikle instagramdan bulduğum ve  kendisiyle  tanıştığım Şadi Şef  öyle çok ilgilendi ki bizle kendisini anmadan geçemeyeceğim. Giderseniz selamımı söyleyin :)  
Burada  şimdiye  kadar  yediğimiz en güzel  osmanlı mutfağı  yemeklerini tattık. Şerbetler içtik. En ilginci  Topuz Kebabıydı. Benim instagram  sayfamda  bir de videosu var, bir seyredin derim.



Amasya  sokaklarında  gezerken  meşhur  semaverlerine rastlıyorsunuz. 



Ara sokaklar  uzun yürüyüşlerle  çok güzel..



               Amasya’yı işgal edemeyen İngilizler Mondros Mütarekesi’ni bahane edip şehirde karışıklık çıkarmaya kalkışırlar. Çeşitli olaylar sırasında Saat Kulesi’nin de kapısını kırar, Türk Bayrağı’nı indirerek kendi bayraklarını asarlar. Amasyalılar kısa sürede Saathane önünde toplanarak duruma engel olmaya çalışırlar. Ancak İngilizler kapının açılmasına engel olur. Söylenilen o ki, tam o sırada çıkan kısa bir fırtına, İngiliz Bayrağı’nı paramparça eder. Bunun üzerine cesaret kazanan halktan ve cereyan eden olaydan korkan İngiliz askerleri kaçarak uzaklaşırlar…
Bu nedenle saat kulesinin Amasya’da ayrı bir önemi varmış. Kule 1865 yılında Amasya Valisi Ziya Paşa tarafından yaptırılmıştır. 




Amasya dolu dolu gezilecek şehirlerimizden biri. Yazmadığım bir çok şey kaldı aslında. Birbirinden güzel camiler, konaklar, yakın yerleri. Yazımı Amasya'da bir caminin duvarında rastladığım yazıyla  bitirmek istiyorum.

Başarım,  muvaffakiyetliliğim ancak Allahtandır...








13 yorum:

  1. Karadeniz turunda biz de uğramıştık Amasya'ya ve hayran kalmıştım. Gerçekten çok farklı bir büyüsü var. Biz tabi bu kadar kapsamlı gezememiştik, şimdi sen böyle anlatınca tekrar gidesim geldi :) Saati hatırlıyorum; önünden kaç kere geçmişimdir kim bilir? bi oradan bi buradan foto çekeyim diye :) ama bi hikayesi olduğunu bilmiyordum, rehber anlatmadı ya da biz kaçırdık. bilseydim sarılırdım ben o saate...

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Ben de internetten öğrendim, yazıma ekledim. Genel turlar
      olunca insan ayrıntılı gezemiyor zaten.

      Sil
  2. Yeğenim'in eşi Amasya'lı. Geçenlerde o da ilk kez gitti. Çok beğenmiş. Senin sayende bende detayları öğrendim, yine çok güzel anlatmışsın. Kısmet olur görürüm inşallah.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. inşllh gidip görürsünz, oralı biri olunca daha da
      güzel gezer insan..

      Sil
  3. Yine süperrrrr bir gezi yazısı.....
    Buram buram tarih dolu bir Anadolu şehri ve içinden ırmak geçiyor, muhteşem.....

    YanıtlaSil
  4. Buket, "Sen ne güzel bulursun gezsen Anadolu'yu, dertlerden kurtulursun gezsen Anadolu'yu,orda bahar başkadır yazlar kışlar başkadır, bu diyar başkadır başkadır gezsen Anadolu'yu" diyesim geldi.

    Çok güzel hazırlayıp paylaşmışsın. Sağolasın.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Daha ayrıntılı yazacaktım ama sonlara doğru sıkılıyorum kısa kesiyorum hemen :)

      Sil
  5. merhaba ne tatlı bir bloğun var ayrıca Amasya da güzelmiş :) bloğunu takibe aldım bana da beklerim,sevgiler :)

    YanıtlaSil
  6. Ahh Buket, seni okumaya başladığımda İstanbulda oturuyordum, gittiğin her yeri not ediyordum öyle güzel ve ince yazıyordun ki, şimdi Çorum dayım ve bu pazar Amasya ya gitmek için hazırlık yapıyordum, bu yazı çok iyi oldu.. Çoruma da uğramayı düşünürsen buradayız:))

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. çok teşekkür ederim beğenin için. içimden geldiği gibi daha çok bilgilendirici
      olsun diye yazıyorum. daha yazacak çok şey vardı ama
      sonlara doğru sıkıldım kısa kestim. çorum yakınmış amasya'ya. gitsek mi
      dedik ama fazla zamanımız yoktu. heryeri doya doya gezmek istiyoruz, inşllh
      bir gün çorum da olur, kesin seni ararım :)

      Sil
  7. Memleketim diye söylemiyorum, her şeyiyle güzeldir, yazları yalı boyunda ıhlamur ağaçları buram buram kokar, insanı da güzeldir, Amasya'nın en özel yemeği bakla dolmasıdır, mutlaka denemeniz gerekir, bakla Amerikadaki mayo kilinik tarafından yapılan araştırmalara göre alzheimer için ilaçtır, FDA tarafından onaylanacak olan bakla özlü ilaç piyasaya çıkacakmış, siz ilaçtan ziyade kuru baklayı fava yapın yiyin :)

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. evet zaten çok beğendik. gelmiş geçmiş önemli şahsiyetler, eren ,evliyalardan herhalde
      şehirde büyük bir huzur hissettik. ne yazık ki bakla dolmasını tadamadık :(

      Sil

Cuma Geldi

                                   Evet cuma geldi, yorgunluk da geldi hatta günlerdir süren baş ağrılarım da geldi. Bu hafta oldukça olums...